Empati 💫 yargısız şekilde tanıklık etmek, yargılarınızın farkında olmak ve bu yargılarınızı geçici bir süreliğine arka plana alıp durumu ya da olayları tanıklık ettiğiniz kişinin bakış açısından değerlendirmektir. Bu aynı zamanda kişinin bulunduğu bağlamı, kişilik özelliklerini, mizacını ve öyküsünü göz önünde bulundurmayı gerektirir. Bazı insanlar empati duymakta daha usta iken diğerleri sıklıkla empati duymak yerine yargılamaya ve tavsiye vermeye eğilimlidirler çünkü karşılaşılan durum ile ilgili empatik duyum göstermeleri beklenen karşılarındaki kişinin bakış açısı yerine kendi bakış açılarını baz alıp bir değerlendirmede bulunurlar. Fakat, sıklıkla ihtiyacımız olan tavsiyelerden çok doğru bir kavrayışı içeren düşünce ve duygularımıza dair empatik duyumlardır. Bir başkasının duygusunu ve düşünce tarzını nasıl kavradığımızı etkileyen kendi yaşantılarımız, beklentilerimiz, yargılarımız, kar-zarar analizimiz gibi bir çok faktör de olsa.
Epictetus’un ‘insanlar şeylerden değil, şeyler ile ilgili düşüncelerinden rahatsız olurlar’ öğretisi psikoterapide olayın ya da karşılaştığımız durumun kendisinden çok bu durum ile ilgili düşüncelerimizin duygularımıza neden olduğunu öğretisini beraberinde getirdi.
Rogers ise psikoterapide değişimin anahtarı olarak duygu, düşünce ve davranışlara müdaheleden ziyade doğrudan empatiye vurgu yaptı. Rogers empatiyi; ‘yanında bulunma, karşıdaki kişinin özel algısal dünyasına girmek ve orada tam anlamıyla rahat olabilmek ve an be an kişinin içinde akan, değiştiği hissedilen anlamlara; korku, öfke, şefkat, karmaşa ya da yaşadığı duygu her ne ise ona duyarlı olma, ‘yanında bulunma’, geçici olarak başkasının hayatını yaşamak, yargıda bulunmadan, duyarlılıkla bu hayatın içinde gezinmek anlamına gelir’ şeklinde tanımladı.
💫Klinikte ya da günlük yaşantıda diğer insanların yaşantılarına ya da bakış açılarına karşı yargısız olarak empati göstermeden ilişkide bulunduğumuz insanlarla güvenli bir alan içine yerleşemeyiz.
💫Siz de ilişkilerinizde en yakın hissettiklerinizin size en çok empati duyanlar olduğunu farkettiniz mi?